کپسول آتش نشانی CO2

یکی از انواع کپسول های آتش نشانی که با استفاده از گاز دی اکسید کربن آتش را خاموش می کند، کپسول آتش نشانی CO2 است. در کپسول آتش نشانی از گاز کربن دی اکسید یا CO2 و هوای خشک استفاده شده است. گاز دی اکسید یا CO2 پرکاربردترین گازی است که در کپسول آتش نشانی استفاده شده است؛ چون نسبت به سایر گازها فشرده سازی راحت تری دارد. خاصیت این گاز به گونه ای است که زمانی که فشرده می شود دمای آن تا حد زیادی کاهش می یابد و همین دمای پایین باعث کم شدن حرارت آتش و در نتیجه مهار آن خواهد شد. به علاوه این کپسول ها با خارج کردن گاز دی اکسید کربن (CO2) که سنگین تر از هوا است، اکسیژن اطراف آتش را کاهش داده و باعث خاموش شدن آن می شوند. در این مقاله از کفسیران به بررسی کاربرد و مزیت خاموش کننده CO2 پرداخته ایم.

کاربردهای کپسول آتش نشانی CO2

کپسول اطفا حریق CO2 یکی از انواع پرمصرف از خاموش کننده ها است که معمولا برای حریق های متفاوتی کاربرد دارد. به همین دلیل از این نوع از کپسول آتش نشانی می توان در مکان های مختلفی مثل منازل، ادارات، مدارس، سازمان ها و کارگاه های صنعتی استفاده کرد. از کاربردهای خاموش کننده CO2 به گزینه های زیر می توان اشاره کرد.

خاموش کردن آتش سوزی های الکتریکی

یکی از مهم ترین کاربردهای کپسول آتش نشانی CO2، اطفای حریق در تجهیزات الکتریکی مانند رایانه ها، تابلوهای برق، سرورها و سایر دستگاه های حساس است. از آنجایی که گاز دی اکسید کربن رسانای الکتریسیته نیست، می توان از آن برای مهار آتش سوزی های الکتریکی بدون ایجاد خطر برق گرفتگی یا آسیب به تجهیزات استفاده کرد. این ویژگی باعث شده است که خرید کپسول آتش نشانی CO2 در مراکز داده، دفاتر کار، کارخانجات و محیط هایی که دارای تجهیزات برقی هستند، به طور گسترده ای صورت گیرد.

کنترل آتش سوزی های ناشی از مایعات قابل اشتعال

کپسول آتش نشانی CO2 گزینه ای کارآمد برای خاموش کردن آتش سوزی های ناشی از مایعات قابل اشتعال نظیر بنزین، نفت، الکل و رنگ های روغنی محسوب می شود. این نوع آتش سوزی ها که در دسته بندی حریق نوع B قرار دارند، نیازمند روش های اطفایی هستند که از باقی ماندن مواد اضافی پس از خاموش شدن آتش جلوگیری کند. گاز دی اکسید کربن پس از تخلیه به سرعت تبخیر می شود و هیچ اثری از خود به جای نمی گذارد، که این موضوع آن را به یک راهکار موثر و تمیز برای این نوع حریق ها تبدیل کرده است.

کاربرد در فضاهای بسته و آزمایشگاه ها

کپسول آتش نشانی CO2 به دلیل ویژگی تبخیر سریع و به جا نگذاشتن هرگونه ماده اضافی، در محیط هایی که تمیزی و عدم آلودگی اهمیت بالایی دارد، مورد استفاده قرار می گیرند. این خاموش کننده ها در آزمایشگاه های شیمیایی، انبارهای مواد اشتعال زا و فضاهای بسته ای که امکان گسترش سریع آتش در آن ها وجود دارد، کارایی بالایی دارند. با این حال، باید توجه داشت که در فضاهای کاملاً بسته، استفاده بیش از حد از گاز CO2 می تواند موجب کاهش اکسیژن و در نتیجه بروز مشکلات تنفسی شود.

استفاده در آشپزخانه های صنعتی و رستوران ها

در آشپزخانه های صنعتی و رستوران ها، که در آن ها از روغن های داغ و تجهیزات برقی زیادی استفاده می شود، احتمال وقوع آتش سوزی همواره وجود دارد. در چنین شرایطی، کپسول اطفا حریق CO2 می تواند بدون آسیب رساندن به تجهیزات یا ایجاد آلودگی، آتش ناشی از روغن و چربی را مهار کند. با این حال، برای برخی از آتش سوزی های ناشی از چربی های پخت و پز (کلاس K)، بهتر است از خاموش کننده های ویژه مانند مواد شیمیایی مرطوب استفاده شود، زیرا CO2 ممکن است در برخی موارد تأثیرگذاری کافی نداشته باشد.

کاربرد در صنایع و کارگاه های تولیدی

در محیط های صنعتی مانند کارخانه های تولیدی، کارگاه های خودروسازی، پالایشگاه ها و صنایع الکترونیکی که دستگاه های برقی و مواد قابل اشتعال وجود دارند، استفاده از کپسول آتش نشانی CO2 برای کنترل حریق یک گزینه ایمن و مناسب محسوب می شود. این خاموش کننده ها بدون باقی گذاشتن مواد اضافی، می توانند آتش سوزی را به سرعت کنترل کرده و از آسیب به تجهیزات گران قیمت و حساس جلوگیری کنند.

برای چه مواردی نباید از کپسول آتش نشانی CO2 استفاده کرد؟

با اینکه کپسول اطفا حریق CO2 کاربرد گسترده ای دارد ولی در مواردی بهتر است از این نوع خاموش کننده استفاده نشود. در ادامه این موارد را با هم بررسی می کنیم.

• برای خاموش کردن آتش ناشی از مواد شیمیایی مانند نیترات سلولز
• خاموش کردن آتش ناشی از فلزات راکتیو مانند تیتانیوم، آلومینیوم، منیزیم، پتاسیم، سدیم
• خاموش کردن آتش بر اثر واکنش هیدرید های فلزی
• کنترل آتش سوزی ناشی از لاک پیروکسیلین

در هنگام استفاده از کپسول CO2 دقت کنید که ترکیب آن با هوا باعث می شود، تعادل اسید و باز به هم بخورد که این می تواند روی بدن اثرات تخریبی خطرناکی داشته باشد همچنین در فضای بسته گاز دی اکسید باعث خفگی می شود.
البته نگران نباشید برای حل این مشکل نیز سیستم های خاموش کننده جدیدی توسط کفسیران وارد بازار شده اند که با قدرت خاموش کنندگی بالا و بدون ایجاد خطرات کپسول دی اکسید کربن، می توانند انواع حریق را مهار کنند. این سیستم که به CAFS معروف با استفاده از ترکیب آب و فوم و به صورت موثری انواع آتش را مهار می کند.

نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی CO2

پیش از استفاده از کپسول آتش نشانی CO2، ابتدا از میزان شارژ آن اطمینان حاصل کنید و بررسی کنید که نازل دستگاه بدون یخ زدگی باشد، زیرا هنگام تخلیه گاز، بسیار سرد شده و تماس مستقیم با آن می تواند باعث سوختگی شدید در فرد شود. برای مهار آتش سوزی های ناشی از مایعات قابل اشتعال (مانند بنزین و روغن)، باید شیپور را به سمت پایه آتش گرفته و به آرامی در اطراف شعله حرکت دهید تا تمامی بخش های حریق پوشش داده شود. در مورد آتش سوزی تجهیزات برقی، توصیه می شود ابتدا برق را قطع کنید و سپس گاز را به طور یکنواخت روی شعله ها تخلیه کنید تا بدون آسیب به دستگاه ها، حریق خاموش شود. همچنین، هنگام استفاده، فاصله حدود ۱ تا ۲ متر را حفظ کنید و اهرم را به صورت کنترل شده فشار دهید تا گاز به درستی پخش شود.
پس از اطفای حریق، باید از خاموش شدن کامل آتش اطمینان حاصل کنید، زیرا در برخی موارد ممکن است شعله دوباره زبانه بکشد. به هیچ عنوان قسمت های فلزی کپسول را لمس نکنید، زیرا گاز CO2 در هنگام تخلیه، دمای بسیار پایینی دارد که می تواند باعث سوختگی سرمایی شود. همچنین، پس از استفاده، کپسول را برای شارژ مجدد به مراکز معتبر ببرید تا در مواقع اضطراری آماده استفاده باشد.

راهنمای خرید کپسول آتش نشانی CO2

انتخاب یک کپسول آتش نشانی CO2 مناسب، نیازمند آگاهی از چند نکته مهم است. اگر قصد خرید این نوع خاموش کننده را دارید، باید با ظرفیت های مختلف، استانداردهای کیفی و عوامل تاثیرگذار بر قیمت آشنا باشید. در ادامه، این موارد را به طور دقیق بررسی می کنیم.
انتخاب ظرفیت مناسب برای کپسول آتش نشانی CO2 بستگی به محیط موردنظر و سطح ریسک آتش سوزی دارد. مدل های ۲ کیلوگرمی برای استفاده های خانگی، دفاتر کوچک و خودروها مناسب هستند، در حالی که مدل های ۴ کیلوگرمی برای فروشگاه ها و دفاتر متوسط گزینه بهتری محسوب می شوند. در محیط های بزرگ تر مانند کارگاه های صنعتی، انبارها و آشپزخانه های تجاری که احتمال وقوع حریق بیشتر است، ظرفیت های ۶ یا ۱۰ کیلوگرمی توصیه می شود. همچنین، در فضاهای پرخطر مانند آزمایشگاه ها یا کارگاه های برقی، بهتر است از کپسول های با ظرفیت بالا استفاده شود تا امکان اطفای سریع تر آتش فراهم باشد.
هنگام خرید کپسول CO2، باید به چند نکته مهم توجه داشت تا از کیفیت و عملکرد مطمئن آن اطمینان حاصل شود. وجود استانداردهای ملی یا بین المللی روی محصول، یکی از نشانه های ایمنی و قابلیت اطمینان آن است. همچنین، بررسی تاریخ تولید و نیاز به شارژ دوره ای اهمیت زیادی دارد، زیرا کپسول های آتش نشانی پس از مدتی باید مجدداً شارژ و سرویس شوند. گارانتی و خدمات پس از فروش نیز از دیگر مواردی است که می تواند در انتخاب یک محصول با کیفیت تاثیرگذار باشد، زیرا برخی از تولیدکنندگان، خدمات شارژ و بررسی دوره ای ارائه می دهند که در مواقع اضطراری، کارایی خاموش کننده را تضمین می کند.

قیمت کپسول آتش نشانی CO2 در سال ۱۴۰۴

قیمت کپسول آتش نشانی CO2 در سال ۱۴۰۴ به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است با نوسانات اقتصادی تغییر کند. یکی از مهم ترین عوامل، ظرفیت کپسول است؛ قیمت مدل های ۲ کیلوگرمی به دلیل حجم کمتر، ارزان تر از قیمت کپسول آتش نشانی ۶ کیلویی CO2 یا ۱۰ کیلوگرمی آن هستند. جنس سیلندر نیز تاثیر قابل توجهی بر قیمت دارد؛ سیلندرهای فولادی به دلیل هزینه تولید پایین تر، مقرون به صرفه تر هستند، در حالی که مدل های آلومینیومی، با وزن کمتر و مقاومت بیشتر، قیمت بالاتری دارند. علاوه بر این، نرخ ارز و شرایط اقتصادی کشور نیز در تعیین قیمت نهایی مؤثر است، زیرا برخی از مدل ها یا قطعات مورد نیاز برای تولید، وابسته به واردات هستند. از این رو، پیشنهاد می شود پیش از خرید کپسول آتش نشانی CO2، قیمت ها را از منابع معتبر مانند کفسیران بررسی کرده و با در نظر گرفتن نیاز محیط، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

بررسی قیمت در بازار

در جدول زیر، قیمت تقریبی برخی از مدل های کپسول CO2 در بازار ایران (با در نظر گرفتن نوسانات احتمالی در سال ۱۴۰۴) آورده شده است.

این قیمت ها ممکن است بسته به برند و شرایط بازار تغییر کند. برای خرید کپسول CO2 بهتر، توصیه می شود قبل از تصمیم گیری، چندین گزینه را مقایسه کنید و یا با مراکز فروش معتبر مانند کفسیران تماس بگیرید.

سوالات متداول

کدام نوع آتش را می توان با کپسول CO2 خاموش کرد؟

کپسول های CO2 برای خاموش کردن آتش های ناشی از تجهیزات الکتریکی، مایعات قابل اشتعال، و فضاهای بسته که به تمیزی نیاز دارند، مناسب هستند. همچنین برای آتش سوزی های صنعتی یا آتش هایی که به سرعت گسترش می یابند، استفاده می شود.

آیا می توان از کپسول CO2 برای خاموش کردن آتش های ناشی از مواد شیمیایی استفاده کرد؟

خیر، کپسول آتش نشانی CO2 برای خاموش کردن آتش های ناشی از مواد شیمیایی مانند نیترات سلولز و فلزات راکتیو مانند تیتانیوم و آلومینیوم مناسب نیستند. این نوع حریق ها نیازمند روش های خاصی برای اطفای آتش هستند.

چه عواملی بر قیمت کپسول CO2 تأثیر می گذارند؟

قیمت کپسول CO2 به عواملی همچون ظرفیت کپسول، جنس سیلندر، برند تولیدکننده، و شرایط اقتصادی کشور بستگی دارد. کپسول های آلومینیومی به دلیل سبکی و مقاومت بیشتر معمولاً قیمت بالاتری دارند.