بهترین روش برای اطفای حریق مایعات

مایعات قابل اشتعال می توانند سبب آتش سوزی شده و به دلیل گسترش سریع آتش و تولید دود غلیظ، نیازمند اقدامات سریع و صحیح برای اطفای حریق هستند. هنگام اطفا حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال، تامین ایمنی و قطع منبع سوخت اولویت دارد. به عنوان بهترین روش برای اطفا حریق مایعات می توان استفاده از خاموش کننده های مناسب را نام برد. البته روش های دیگری نیز وجود دارد که برای اطفا حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال جوابگو هستند. در ادامه این مقاله 4 روش کاربردی را درباره اطفا حریق مایعات قابل اشتعال بازگو می کنیم.

انواع مایعات قابل اشتعال

برای خاموش کردن حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال، در ابتدا باید با انواع آن آشنا شویم. مایعات قابل اشتعال به طور کلی به دو دسته مایعات فرار و مایعات غیر فرار تقسیم می شوند. مایعات فرار به سرعت تبخیر می شوند و بخار حاصل از آن ها با هوا مخلوط می شود. در نتیجه این مایعات قابل اشتعال می شوند. مایعاتی همچون بنزین، الکل، تینر و حلال های آبی در این دسته قرار می گیرند. مایعات غیر فرار به نسبت مایعات فرار کندتر تبخیر می شوند و برای اشتعال نیز به حرارت بیشتری نیاز دارند. روغن های گیاهی و حیوانی، قیر و گریس نیز در این دسته قرار می گیرند. بنابراین مایعات فرار خطر آتش سوزی بیشتری دارند.

دلایل سوختن مایعات قابل اشتعال

برای پیاده سازی بهترین روش برای اطفا حریق مایعات در ابتدا باید بدانید که این مایعات به چه طریقی آتش گرفتند. ممکن است اشتعال توسط تماس مستقیم با شعله اتفاق افتد. اگر مایع با سطحی داغ که از دمای اشتعال خود بالاتر است تماس داشته باشد، مایع تبخیر شده و آتش می گیرد.

• واکنش شیمیایی: برخی واکنش های شیمیایی نیز می توانند با آزاد کردن گرما سبب اشتعال این مایعات شوند. بنابراین مایعات قابل اشتعال تا حد ممکن باید از واکنش های شیمیایی دور باشند.
• اصطکاک: اصطکاک نیز حرارت ایجاد کرده و در نتیجه باعث اشتعال مایعات می شود.
• الکتریسیته ساکن: تجمع بارهای الکتریکی ساکن نیز می تواند جرقه ایجاد کرده و سبب اشتعال مایعات شود.

4 روش برای اطفا حریق مایعات

حال که با انواع مایعات قابل اشتعال و دلایل آتش گرفتن آن ها آشنا شدیم، نوبت به بهترین روش برای اطفا حریق مایعات می رسد. همانطور که پیش تر نیز اشاره شد، 4 روش کاربردی برای اطفا حریق مایعات قابل اشتعال وجود دارد که عبارتند از:

1. استفاده از خاموش کننده های مناسب
2. استفاده از مواد پوششی غیر قابل اشتعال
3. قطع منبع سوخت در صورت امکان
4. استفاده از سیستم های اطفای حریق

استفاده از خاموش کننده های مناسب

استفاده از کپسول آتش نشانی پودری، فومی و CO2 بهترین روش برای اطفا حریق مایعات قابل اشتعال است.

• کپسول آتش نشانی پودری یک لایه عایق را روی سطح مایع پوشانده و از تماس آتش با اکسیژن جلوگیری می کنند.
• خاموش کننده های فومی روی سطح مایع فوم ایجاد می کنند و بدین صورت از انتشار بخار قابل اشتعال جلوگیری می کنند.
• خاموش کننده های CO2 با کاهش غلظت اکسیژن، آتش را خفه کرده و بدین ترتیب خیلی سریع جلوی گسترش آتش را می گیرند.

استفاده از مواد پوششی غیر قابل اشتعال

استفاده از مواد پوششی غیر قابل اشتعال نیز به عنوان بهترین روش برای اطفا حریق مایعات، مورد استفاده قرار می گیرد. ماسه، شن و خاک با پوشاندن سطح مایع، از تماس آتش با اکسیژن جلوگیری کرده و سبب اطفا حریق می شوند. پتوهای نسوز نیز عامل مهمی برای خفه کردن آتش، به خصوص در مواردی که آتش کوچک است، به شمار می روند.

قطع منبع سوخت در صورت امکان

قطع منبع سوخت بهترین روش برای اطفا حریق مایعات قابل اشتعال محسوب می شود. البته باید این نکته را در نظر داشت که این امکان همیشه وجود ندارد اما دانستن آن خالی از لطف نیست. در صورت امکان، بستن شیر اصلی منبع سوخت، بهترین راه برای کنترل و جلوگیری از گسترش آتش است. همچنین با دور کردن مواد قابل اشتعال از محدوده آتش نیز می توان از گسترش آن جلوگیری کرد.

استفاده از سیستم های اطفا حریق اتوماتیک

استفاده از سیستم های اطفا حریق اتوماتیک تا حد زیادی می تواند خیال ما را آسوده کند. سیستم های اسپری آب و گاز اطفا حریق از جمله این سیستم های اتوماتیک هستند. سیستم اسپری آب با پاشش آب بر روی آتش، آن را سرد کرده و از گسترش حریق جلوگیری می کند. سیستم های گاز اطفا حریق نیز با رها سازی گاز های بی اثر مانند CO2، آتش را خاموش می کند.
علاوه بر موارد گفته شده سیستم کفس نیز یکی از کارآمدترین ها در اطفا حریق های گسترده است. این سیستم که توسط مجموعه کفسیران در بالاترین سطح کیفی ارائه می شود با استفاده از ترکیب فوم و آب به سرعت آتش را مهار خواهد کرد.

نکات ایمنی هنگام اطفا حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال

قبل از هر اقدامی باید ایمنی را رعایت کرده و از تجهیزات حفاظتی مناسب استفاده کنید. بدین منظور کفسیران که یکی از شرکت های پیشرو در زمینه تولید و عرضه تجهیزات اطفا حریق در ایران است، ملزومات مناسب و با کیفیت را در دسترس شما قرار می دهد. توصیه می شود تا در صورت بزرگ بودن و گسترش آتش و یا عدم توانایی در کنترل آن، بلافاصله با آتش نشانی تماس بگیرید. نحوه استفاده صحیح از خاموش کننده ها را یاد بگیرید، این مورد می تواند در مواقع اضطراری به شما کمک کند. دقت داشته باشید با بررسی محیط و شعله های آتش، بهترین روش برای اطفا حریق مایعات را با توجه به نوع مایع در حال اشتعال، انتخاب کنید.

پیشگیری از آتش سوزی مایعات قابل اشتعال

توصیه می شود تا مایعات را در ظروف مخصوص در بسته و در مکانی خنک و دور از منابع حرارتی نگهداری کنید. همچنین در محل قرارگیری مایعات قابل اشتعال باید تهویه مناسب داشته باشد. تا حد ممکن از ایجاد جرقه و واکنش های شیمیایی در نزدیکی مایعات قابل اشتعال خودداری کنید.

سوالات متداول

1. چه عواملی سبب افزایش خطر آتش سوزی ناشی از مایعات قابل اشتعال می شوند؟

وجود منابع حرارتی، جرقه، عدم تهویه مناسب، نشت مایعات و نگهداری نامناسب.

2. چرا استفاده از آب برای اطفا حریق تمامی مایعات قابل اشتعال مناسب نیست؟

زیرا برخی مایعات از آب سبک تر بوده و با آب مخلوط نمی شوند. این مورد سبب پخش شدن و گسترش آتش می شود.

3. کدام مایعات قابل اشتعال در خانه یافت می شود؟

مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، الکل، تینر، حلال های رنگ و نفت سفید ممکن است در منازل وجود داشته باشد.

4. چه علائمی نشان می دهد که خطر آتش سوزی ناشی از مایعات قابل اشتعال در یک محیط وجود دارد؟

علائمی مانند بوی سوختگی، بخارات قابل مشاهده، نشتی مایعات و دمای بالا از نشانه های خطر هستند.