تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر

سیستم های اعلام حریق در مواقع اضطراری، هشدارهای لازم را برای جلوگیری از خسارات جانی و مالی ارائه می دهند. با وجود این سیستم ها که قابلیت تشخیص دود و حرارت را توسط تجهیزات الکترونیکی خاص دارند، تا حدود زیادی از حوادث غیر قابل جبران پیشگیری خواهد شد. بین این سیستم ها، دو نوع رایج به نام های سیستم اعلام حریق متعارف و سیستم اعلام حریق آدرس پذیر موجود هستند که هر کدام از آن ها ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. اما تفاوت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف چه می تواند باشد. در این مقاله، تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر را بررسی خواهیم کرد و به مقایسه آن ها از جنبه های مختلف می پردازیم.

سیستم اعلام حریق متعارف چیست؟

سیستم اعلام حریق متعارف یک شناخته شده ترین و پرکاربردترین سیستم های ایمنی در برابر آتش سوزی است. این سیستم طوری طراحی شده است که ساختمان را به چندین منطقه یا زون (Zone) تقسیم می کند و در صورت آتش سوزی، تنها منطقه ای که دچار حریق شده است، مشخص می شود.

ویژگی های سیستم اعلام حریق متعارف

در واقع این سیستم اطلاعات کلی درباره محل وقوع حریق ارائه می دهد، اما جزئیات دقیق موقعیت آتش را نمایش نمی دهد. یک تفاوت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف نیز همین موضوع است. در ادامه ویژگی های این سیستم بیان شده است.

• زون بندی ساختمان: در این سیستم، هر طبقه یا بخش از ساختمان به عنوان یک زون تعریف می شود.
• محل آتش سوزی را نمایش نمی دهد: این سیستم فقط زونی که دچار حادثه شده را نشان می دهد، اما محل دقیق آتش مشخص نیست.
• نصب و راه اندازی ساده: به دلیل ساختار ساده، نصب این سیستم نسبت به مدل های آدرس پذیر راحت تر و کم هزینه تر است.
• مناسب برای ساختمان های کوچک و متوسط: این سیستم به دلیل هزینه کمتر و ساختار ساده، بیشتر در ساختمان های مسکونی، مدارس و دفاتر کوچک استفاده می شود.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر چیست؟

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر نسخه ارتقا یافته تری از سیستم های اعلام حریق است که امکان شناسایی دقیق محل وقوع حادثه را فراهم می کند که تفاوت سیستم اعلام حریق ادرس پذیر و متعارف در این مورد کاملا مشهود است. در این سیستم، هر دتکتور و تجهیزات جانبی دارای یک آدرس منحصر به فرد هستند که به پنل مرکزی گزارش می دهند.

ویژگی های سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

سیستم حریق آدرس پذیر نیر ویژگی های خاص خود را دارد که باعث تفاوت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف شده است. در ادامه به بررسی این ویژگی ها خواهیم پرداخت.

• شناسایی دقیق محل حریق: برخلاف سیستم های متعارف، در این نوع سیستم، محل دقیق آتش سوزی به صورت عددی روی پنل نمایش داده می شود.
• امکان کنترل هوشمند سیستم: این سیستم امکان برنامه ریزی و تنظیم دقیق را دارد.
• مناسب برای ساختمان های بزرگ: در بیمارستان ها، مراکز تجاری و برج های مسکونی بزرگ کاربرد دارد.
• قابلیت اتصال به سیستم های اطفای حریق: سیستم اعلام حریق آدرس پذیر می تواند به سیستم های اطفا حریق خودکار مانند سیستم کفس که توسط کفسیران تولید و عرضه می شود، متصل شود و در صورت بروز حریق، به صورت خودکار فرآیند خاموش کردن آتش را با بهترین اثر گذاری شروع کند. سیستم خاموش کننده کفس با ترکیب آب و فوم عملکرد خوبی در مهار آتش دارد و بسیار کاربردی است.

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر

هر دو نوع سیستم برای تشخیص و اعلام هشدار در برابر آتش سوزی طراحی شده اند، اما چندین تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در نحوه عملکرد وجود دارد. در ادامه به بررسی تفاوت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف پرداخته شده است.

نحوه عملکرد سیستم متعارف

در این بخش نحوه عملکرد سیستم متعارف به صورت مرحله به مرحله به شرح زیر است.

• دتکتورها دود یا گرما را تشخیص می دهند.
• مدار زون مربوطه فعال می شود.
• پنل مرکزی زون دچار حریق را نمایش می دهد.
• آژیرها و فلاشرها فعال می شوند.

نحوه عملکرد سیستم آدرس پذیر

در این بخش نحوه عملکرد سیستم آدرس پذیر به صورت مرحله به مرحله به شرح زیر است.

• دتکتورهای هوشمند به صورت مستقل هرگونه دود، گرما یا شعله را شناسایی می کنند.
• هر دتکتور اطلاعات را به پنل مرکزی ارسال می کند.
• پنل محل دقیق وقوع آتش را مشخص خواهد کرد
• در صورت اتصال به سیستم هایی مانند سیستم CAFS و یا سایر سیستم ها، اقدامات لازم برای مهار آتش انجام خواهد شد.

مقایسه روش های سیم کشی در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف

تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر از نظر نوع سیم کشی و نحوه راه اندازی بسیار اساسی هستند که در اینجا به آن ها پرداخته می شود. در سیستم های آدرس پذیر، تجهیزات به صورت یک مدار حلقه ای به یکدیگر متصل می شوند. این به این معنی است که همه دستگاه ها از طریق یک مسیر حلقه ای به یکدیگر وصل می شوند و در نهایت این حلقه به پنل مرکزی کنترل متصل می گردد.
یکی از ویژگی های بارز سیستم آدرس پذیر این است که در صورت وقوع خرابی یا قطعی در هر بخش از مدار، سیستم همچنان قادر به کارکردن خواهد بود. این ویژگی باعث کاهش احتمال اختلال در عملکرد کل سیستم می شود. به عبارت دیگر، این نوع سیستم ها مقاوم تر در برابر مشکلات سیم کشی هستند و نسبت به سیستم های متعارف نیاز به نگهداری کمتری دارند.
در مقابل، در سیستم های متعارف، سیم کشی به صورت خطی انجام می شود و هر دستگاه به طور جداگانه به پنل مرکزی متصل می گردد. این نوع سیم کشی می تواند منجر به افزایش هزینه های نصب و راه اندازی، چرا که نیاز به کابل کشی بیشتر و هزینه های اضافی برای هر دستگاه جداگانه خواهد داشت. همچنین، در صورت وقوع قطعی در هر قسمت از سیستم، اختلال در عملکرد دستگاه های مربوطه ایجاد می شود و این مشکل ممکن است به اختلال در عملکرد کلی سیستم اعلام حریق منجر شود.

مقایسه هزینه نصب و نگهداری سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر

برای تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در هزینه باید گفت که سیستم های متعارف هزینه اولیه کمتری دارند اما هزینه های نگهداری و تغییرات در آینده ممکن است بالا باشد. از طرف دیگر، سیستم های آدرس پذیر اگرچه هزینه نصب بیشتری دارند، اما در بلندمدت مقرون به صرفه تر هستند زیرا قابلیت ارتقا و تنظیمات هوشمند دارند.

مقایسه کلی سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر

انتخاب سیستم متعارف بهتر است یا آدرس پذیر

انتخاب بین سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف در درجه اول به تفاوت سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و متعارف و سپس به عوامل مختلفی همچون نوع پروژه، بودجه و نیازهای خاص بستگی دارد. سیستم های آدرس پذیر به دلیل ویژگی های پیشرفته تری که دارند، برای پروژه های بزرگتر و پیچیده تر، مانند ساختمان های تجاری، مراکز بهداشتی و صنعتی، مناسب تر هستند. این سیستم ها با ارائه اطلاعات دقیق در مورد موقعیت دقیق حریق، امکان شناسایی سریعتر منابع فعال و کاهش زمان پاسخ دهی را فراهم می کنند که می تواند در بهبود عملکرد کلی سیستم های امنیتی تاثیرگذار باشد. اگرچه نصب و نگهداری این سیستم ها هزینه برتر است، اما مزایای آن ها در ارائه کارایی بیشتر، باعث می شود که سرمایه گذاری در آن ها توجیه پذیر باشد.
از طرف دیگر، سیستم های اعلام حریق متعارف به دلیل هزینه نصب کمتر و ساختار ساده تری که دارند، گزینه ای مقرون به صرفه تر برای محیط های کوچکتر به حساب می آیند. این سیستم ها معمولاً در ساختمان های مسکونی و اداری یا مکان های با مساحت محدود کاربرد دارند و با وجود اینکه به خوبی می توانند وقوع حریق را در مناطق مختلف تشخیص دهند، توانایی ارائه جزئیات دقیق از محل وقوع آتش را ندارند. از آنجایی که این سیستم ها به روش سیم کشی خطی نیاز دارند، نصب آن ها ممکن است هزینه بر باشد، چرا که هر دستگاه باید به طور مجزا به پنل مرکزی متصل شود.
در مجموع، اگر نیاز به سیستم ساده، مقرون به صرفه و مناسب برای محیط های کوچک دارید، سیستم های متعارف گزینه مناسبی خواهند بود. اما اگر پروژه شما به دقت و مدیریت پیشرفته تر نیاز دارد، سیستم آدرس پذیر بهترین انتخاب خواهد بود، البته با توجه به هزینه های نصب و نگهداری بیشتر آن. تصمیم گیری بین این دو نوع سیستم به نیازهای خاص پروژه و محدودیت های بودجه ای بستگی دارد.

سوالات متداول

تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر چیست؟

سیستم های اعلام حریق متعارف با تقسیم ساختمان به مناطق (زون ها) کار می کنند و فقط نشان می دهند که کدام منطقه دچار حریق شده است. اما در سیستم های آدرس پذیر، هر دتکتور آدرس اختصاصی دارد و موقعیت دقیق حریق را مشخص می کند.

آیا سیستم آدرس پذیر نیاز به هزینه نصب بیشتری دارد؟

بله، سیستم های آدرس پذیر معمولاً به دلیل پیچیدگی بیشتر در سیم کشی و تجهیزات پیشرفته تر هزینه نصب بالاتری دارند، اما در بلندمدت به دلیل قابلیت ارتقاء و دقت بالاتر، می تواند مقرون به صرفه تر باشد.

آیا سیستم آدرس پذیر قابلیت اتصال به سیستم های اطفای حریق خودکار را دارد؟

بله، یکی از ویژگی های برجسته سیستم های آدرس پذیر این است که می توانند به سیستم های اطفای حریق خودکار مانند سیستم های کفس متصل شوند و اقدامات لازم برای خاموش کردن آتش را به طور خودکار آغاز کنند.