دتکتور دود
زمانی که یک حریق کوچک در حال وقوع باشد، دود جزو اولین نشانه هایی است که در فضا پدیدار می شود. حال اگر این نشانه در همان لحظات اولیه شناسایی شود احتمال به وجود آمدن یک آتش سوزی گسترده تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می کند. ضمن اینکه افراد حاضر در آن محل فرصت ترک مکان پر خطر را پیدا می کنند. برای آنکه این پروسه به درستی اتفاق بیفتد، حضور یک دتکتور دود یا همان آشکار ساز دود ضروری است. اگر درباره چیستی دتکتور دود اعلام حریق و نحوه عملکرد آن کنجکاوید، در ادامه این محتوا همراه مان باشید.
دتکتور دود چیست؟
دتکتور دودی، نوعی آشکار ساز است که برای تشخیص دود در یک مکان خاص تعبیه می شود. این وسیله دارای تعدادی سنسور داخلی و خارجی است که بر روی دود حساس اند و به محض شناسایی این محرک فعال می شوند. این نوع آشکار ساز را می توان در کنار دیگر دتکتور ها (حرارتی، نوری و …) نصب کرد تا پروسه تشخیص این نشانه ها به شکل حرفه ای تری انجام شود.
کارایی دتکتور دود
با توجه به عملکردی که پیش تر درباره این دستگاه ذکر شد، بدیهی است که نصب و استفاده از این نوع دتکتور در مکان های مختلفی متداول باشد. ساختمان های مسکونی، اولین مواردی هستند که می توانیم به بررسی آنها بپردازیم. با نصب دتکتور دود اعلام حریق، افراد حاضر در آن ساختمان می توانند نسبت به امنیت مکان نام برده آسوده خاطر باشند. چرا که دتکتور دودی با تشخیص اولین نشانه های وجود آتش و اطلاع رسانی به موقع آن از بروز حوادث بزرگ تر جلوگیری می کند. در ادامه اماکنی را ذکر می کنیم که مجهز شدن به دتکتور دودی اعلام حریق برایشان ضروری است.
- ساختمان های تجاری
- بیمارستان ها
- آزمایشگاه ها
- انبارها و سایر محل های ذخیره سازی
- کارخانه ها و محیط های صنعتی
انواع دتکتور دودی
این وسیله دارای انواع مختلفی است که هر یک دارای ساختار و عملکرد متفاوتی هستند. شما برای تشخیص آشکار ساز مناسب خود، ابتدا باید این نمونه ها را بشناسید. به طور کلی این اقلام در چهار گروه یونیزاسیونی، فوتوالکتریک، دوگانه و حرارتی قرار می گیرد. در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.
دتکتور دودی فتوالکتریک
هر آشکار ساز برای شناسایی یک محرک خاص از یک سری اصول پیروی می کند. در این مورد اصل فوتوالکتریک در میان است. این اقلام دارای یک سنسور و پرتو نوری خاص هستند. زمانی که دود در فضا پخش شود، میزان نوری که در آن فضا وجود دارد دچار نوسان می شود. این نوع دتکتور دود با بررسی یک مدار نوری و نوسانات آن، وجود دود در فضا را شناسایی می کند. این نوع آشکار ساز دارای دقت بالایی است. بهره گیری از آن نیز در فضا هایی که کمتر دارای رطوبت اند توصیه می شود.
دتکتور دودی یونیزاسیونی
بر خلاف نمونه قبلی، اصول کارکرد این نوع دتکتور بر اساس قوانین یونیزاسیون و تعداد یون هایی که در یک مکان حضور دارند، تعیین شده است. به عبارتی دیگر این اقلام می توانند کم یا زیاد شدن یون در یک فضا را شناسایی کرده و به عنوان یک محرک عمل کنند. آنها دارای قیمت مناسبی هستند و چگونگی نصب شان نیز آسان است. اما ممکن است در مکان هایی که شبه دود در آنها تولید می شود ( آشپزخانه و برخی مکان های صنعتی) به درستی کار نکنند.
تفاوت دتکتور دود یونیزاسیونی و فتوالکتریک
دود، دارای ذرات کوچک بسیار است که هر یک ممکن است دارای ویژگی هایی باشند. پس اینکه دو دتکتور با اصول متفاوت دارای دقت یکسانی نباشند، چندان هم دور از ذهن نیست. دتکتور فتوالکتریک می تواند ذراتی از نور را شناسایی کند که بین 0.3 تا 10 میکرون اندازه دارند. این در حالی است که این رقم در دتکتور دود یونیزاسیونی به 0.01 تا کاهش پیدا می کند. پس سرعت و دقت دتکتور دود اعلام حریق یونیزاسیونی از فتوالکتریک بیشتر است. البته قیمت اندک نمونه قبلی و نصب آسوده آن را نیز نمی توان نادیده گرفت.
دتکتور دودی حرارتی
شاید برایتان جالب باشد که علاوه بر دتکتور حرارتی، آشکارساز دودی حرارتی نیز وجود دارد. معیار حساسیت این دستگاه ها تغییر دما است. زمانی که حرارت محیط از حد تعیین شده فراتر برود، این دتکتور شروع به کار می کند. این سازه حساسیت آنچنانی بر روی بخار ندارد. پس نصب آن در آشپزخانه ها و مکان های مسکونی خالی از لطف نیست.
دتکتور دودی ترکیبی
بر خلاف انتظار یک دتکتور دود همیشه تک عنصری نیست و می تواند به جای تمرکز بر روی یک عامل، به صورت چندگانه فعالیت کند. به عنوان مثال ممکن است دتکتوری وارد بازار شود که ضمن حساسیت نشان دادن بر روی مقدار یون موجود در مکان، بر روی ذرات نوری و حرارت نیز متمرکز باشد. دتکتور دود اعلام حریق ترکیبی دارای سرعت، دقت و البته هزینه بالاتری است و نصب آن در مکان هایی با احتمال آتش سوزی بالا کاربرد دارد.
نحوه عملکرد دتکتور دود
آشکارساز دودی یک دستگاه الکتریکی است که پروسه کاری خود را در سه گام خلاصه می کند. بی شک قدم اول شناسایی دود است. این شناسایی بر اساس محرک هایی که بر روی ذرات دود، نور، انواع گاز و سایر محرک های فیزیکی حساس هستند، انجام می شود. پس از آن نوبت ایجاد هشدار است. این هشدار ها معمولا به شکل صوتی، تصویری یا صوتی تصویری به وجود می آیند که به افراد حاضر در یک مکان وجود حریق را اطلاع رسانی می کنند.
در مرحله آخر ارتباط گیری با نیروی امداد یا همان اورژانس در اولویت قرار می گیرد. جمعی از دتکتور های دودی دارای تجهیزاتی هستنند که می توانند به کمک آنها به این مراکز پیام ارسال کنند. در این موقعیت نیروی انسانی به سرعت به محل اعزام شده و با پایان یافتن عملیات اعلام حریق، پروسه اطفای حریق آغاز می شود. امروزه آتش نشانان علاوه بر استفاده از ابزارهای دستی برای خاموشی آتش، از سیستم های خاموش کننده هوشمند نیز بهره می برند.
سیستم اطفا حریق کفس، یکی از اصلی ترین و البته جدید ترین سیستم هایی است که می توانیم به اشاره کنیم. زمانی. که آتش نشانان برای مهار حریق از این اقلام استفاده کنند، درصد همکاری آنها در عملیات به حداقل می رسد. چرا که این تجهیزات به طور خودکار فوم را به سمت آتش پرتاب می کنند. در این موقعیت احتمال آسیب دیدن نیروی انسانی کاهش پیدا می کند.
درثانی عملیات با سرعت و دقت بیشتری به پایان می رسد. چرا که سیستم اطفا حریق CAFS با بررسی جزئیات حادثه مثل ارتفاع آتش، نوع مواد سوختنی، متراژ فضا و غیره شروع به کار می کند. کمتر کشوری به تکنولوژی ساخت این سامانه دسترسی دارد. مجموعه بزرگ کفسیران با چندین سال تلاش شبانه روزی، موفق به بومی سازی این سامانه در کشور شده است.
دتکتور دودی با چه روش هایی آتش را شناسایی می کند؟
بخش عظیمی از دتکتور های دودی موجود در بازار از دو شیوه یونیزاسیونی و نوری برای تشخیص آتش بهره می برند. در تکنیک نوری، با استفاده از منبع تامین کننده، یک پرتو کوچک از نور به سمت حریق پرتاب می شود. حال اگر دود در فضا وجود داشته باشد، این پرتو کوچک به سنسور نمی رسد و شکسته می شود. در این موقعیت دتکتور دود تشخیص می دهد که یک ماده در حال سوختن است.
در دتکتور دود اعلام حریق، نوعی ماده شیمیایی کارگزاری شده است. زمانی که دود وارد دستگاه شود، این ترکیب شیمیایی دچار تغییر شده و میزان یون های آن کم یا زیاد می شود. در واقع نوسان ایجاد شده در این ماده تعیین کننده حضور یا عدم حضور دود در مکان است.
نکات نصب و استفاده از دتکتور دودی
برای آنکه دتکتور دود عملکرد صحیحی را از خود نشان دهد باید برخی نکات را در هنگام نصب و استفاده از آنها رعایت کنید. بی شک اولین و مهم ترین نکته در نصب دتکتور دود اعلام حریق، انتخاب مکان مناسب است. بهتر است این اقلام را در بخش هایی مثل اتاق خواب، آشپزخانه، سالن، ادارات و سایر امکان این چنینی نصب کنید.
بی شک در هر جا و مکانی منابع حرارتی وجود دارد. از جمله آنها می توانیم به اشیا گرمایی، لوستر، تصفیه کننده هوا رادیاتور و غیره اشاره داشته باشیم. برای آنکه کارکرد دتکتور مختل نشود، باید آن را با در نظر گرفتن فاصله معینی از این منابع نصب کنید. این فاصله حداقل باید 30 سانتی متر باشد.
نکته بعدی آن است که دتکتور دود اعلام حریق بر روی سقف منسجم شود. چرا که در این صورت دود با سرعت بالاتری به دستگاه رسیده و دتکتور عملیات خود را زودتر شروع می کند. البته دتکتور باید به گونه ای نصب شود که 10 سانتی متر با سطح تماس سقف فاصله داشته باشد.
شما می توانید برای فعال سازی دتکتور دود، آن را مستقیما به منبع برق شهری یا همان خانگی وصل کنید. بهتر است مواقعی که این منبع در دسترس است از باتری بهره برده نشود. چرا که کارایی آن موقتی و محدود است. انجام کلیه دستورات واحد سازنده، خرید دتکتور دود اعلام حریق از فروشگاه مطمئن، نگهداری صحیح و تست عملکرد دستگاه از دیگر نکاتی است که باید به آنها توجه داشته باشید.
سوالات متداول
دتکتور دود اعلام حریق برای شناسايي آتش از چه شیوه هایی استفاده می کند؟
فتوالکتریک و یونیزاسیونی
چرا استفاده از دتکتور دود ضروری است؟
چرا که با تشخيص زود هنگام آتش از جان، مال و محیط زیست محافظت می کند.
چگونه از صحت کارکرد دتکتور مطمئن شویم؟
هر چند وقت یکبار کارتنی را پیش روی آن آتش بزنید و مواردی مثل چراغ چشمک زن، آلارم هشدار، پیام های ارسالی و دریافتی و … را بررسی کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!